Thứ Năm, 24 tháng 7, 2014

HD-981 : Việt Nam không nên sập bẫy ‘song phương’ và ‘không kiện’ Trung Quốc


Sau hơn hai tháng cho giàn khoan HD-981 vào hot đng trong vùng đc quyn kinh tế ca Vit Nam ngoài Bin Đông, khuy đng quan h gia Bc Kinh và Hà Ni, ngày 15/07/2014 va qua, Trung Quc đã di chuyn giàn khoan v hướng đo Hi Nam. Quyết đnh - được Bc Kinh loan báo mt hôm sau đó - đã làm cho tình hình bt căng thng – nhưng cũng làm dy lên nhiu câu hi v dng tâm thc s ca Trung Quc.

Gii chuyên gia đu ghi nhn là vic Bc Kinh « cho rút » giàn khoan din ra ít lâu sau khi Thượng vin M, trong mt c ch hiếm thy, đã b phiếu nht trí thông qua mt Ngh quyết lên án hành vi khiêu khích ca Trung Quc, và yêu cu Bc Kinh tr li hin trng cho khu vc, và sau mt cuc đin đàm gia Tng thng MBarack Obama và Ch tch Trung Quc Tp Cn Bình.

Quyết đnh rút sm hơn thi hn d trù ban đu cũng được đưa ra mt tháng trước Hi ngh Ngoi trưởng thường niên ca Khi ASEAN và các đi tác ti Miến Đin, đc bit là hi ngh thường niên ca Din đàn An ninh Khu vc ASEAN (ARF), trong bi cnh có tin là M s nêu bt các hành đng ca Trung Quc.

Còn đi vi Vit Nam, vic Trung Quc h nhit căng thng cũng din ra vào lúc Ban Chp hành Trung ương Đng Cng sn Vit Nam chun b hi ngh bàn v Bin Đông và cân nhc kh năng kin Trung Quc ra trước quc tế.

Trong nhng ngày qua, đã có rt nhiu chuyên gia phân tích v đng thái h nhit ca Trung Quc ngoài Bin Đông. Hôm nay, RFI xin gii thiu nhn đnh ca Giáo sư Ngô Vĩnh Long, mt nhà nghiên cu kỳ cu v Bin Đông ti trường Đi Hc Maine, Hoa Kỳ.

Đi vi Giáo sư Long, tham vng khng chế toàn b Bin Đông ca Trung Quc không thay đi, và Vit Nam vn là đi tượng cn tn công đ thc hin ý đ đó. Theo Giáo sư Long, quyết đnh rút giàn khoan còn nm trong mt âm mưu lôi kéo Vit Nam vào con đường đàm phán song phương đ gii quyết căng thng do chính Bc Kinh to ra, đng thi thúc gic Vit Nam t b ý đnh kin Trung Quc ra trước tòa án quc tế v vn đBin Đông.

Đó là nhng cái by mà Vit Nam không nên rơi vào nếu mun bo v li ích dân tc.

Mi quý v nghe toàn văn bài phng vn Giáo sư Ngô Vĩnh Long.

Giàn khoan đến và đi đu nhm mc tiêu chính tr : Uy hiếp Vit Nam

Ngay t đu khi Trung Quc cm giàn khoan cách đo Tri Tôn khong 18 dm, và nói rng nó hot đng trong vùng bin "không có tranh chp" ca qun đo Hoàng Sa "ca Trung Quc", lý do chính là lý do chính tr : Uy hiếp Vit Nam, đc bit là chính quyn Vit Nam, cũng như đ dò xét phng ca các nước trong khu vc và trên thế gii.

Đng thái dch chuyn giàn khoan hin nay ca Trung Quc cũng là đ th xem phng ca Vit Nam và ca các nước khác trên thế gii, đc bit là Hoa Kỳ, đ Trung Quc quyết đnh các bước tiếp theo.

Nếu Trung Quc thc s rút giàn khoan v đo Hi Nam, đó cũng là đ chng minh rng Trung Quc đã hoc đang h nhit, do đó Vit Nam không nên kin Trung Quc na mà nên đàm phán tay đôi vi Trung Quc.

H nhit đ "d d" Vit Nam đàm phán tay đôi và không kin Trung Quc

Tôi nghĩ rng đây là vic dn d, d d Vit Nam, và tôi cũng hơi lo là vì ngày 16/07, ông Lê Hi Bình, phát ngôn viên B Ngoi giao Vit Nam cho biết là Vit Nam mong mun thông qua đàm phán hu ngh đ gii quyếtcác vn đ tranh chp, bt đng  Bin Đông vi Trung Quc - l dĩ nhiên là trên cơ s lut pháp quc tế - và cũng yêu cu Trung Quc không đưa giàn khoan HD-981 quay tr li.

Nhưng nếu Trung Quc không đưa HD-981 mà đưa bn, năm cái giàn khoan nh tr li thì lúc đó Vit Nam làm gì ? Cho nên tôi nghĩ đây là vn đ Trung Quc mun th xem Vit Nam phng như thế nào.
Nếu Vit Nam đàm phán song phương vi Trung Quc, vic này s giúp cho Trung Quc bin h rng tranh ch Bin Đông ch liên quan đến hai nước Vit Nam và Trung Quc mà thôi, và không mt nước nào khác được can d vào.

Trung Quc đã nhiu ln nói công khai vi M là không được xía vào công vic ni b ca các nước trong khu vc. Cho nên, nếu Vit Nam cho thế gii biết, hay là thế gii nghĩ lm Vit Nam mun thông qua đàm phán song phương đ gii quyết vn đ, thì vic đó s làm hng cng M và đng minh, đc bit trong vn đ hmun đưa căng thng  Bin Đông ra Din đàn An ninh Khu vc ASEAN (ARF), vào tháng t Miến Đin.

Mưu đ ca Trung Quc : Làm M ht chân

Ngoài vic mun làm ht cng M ti Din đàn ARF vào tháng ti, Trung Quc cũng mun làm cho Vit Nam mt đi s ng h ca các nước khác  trong khu vc nếu đi đàm phán song phương vi Trung Quc, đc bit là chia r quan h gia Vit Nam và Philippines.

Ngoài ra, va qua, Thượng vin M đã b phiếu hoàn toàn nht trí nói rng Trung Quc không nên tiếp tc gây hn và hy vng rng Trung Quc đưa mi vic tr v v trí cũ, tc là trước ngày 02/05. Thì Trung Quc di chuyn giàn khoan như đ nói vi Thượng vin M rng « tôi đã h nhit ri, thì các anh không nên tiếp tc làm áp lc trên tôi »....

Nếu Thượng vin M thy rng không cn phi làm áp lc trên Trung Quc na, có th là chính quyn Obama cũng không làm áp lc trên Trung Quna. Mà áp lc ca M là quan trng nht, M mà ni tay thì Trung Quc thy rng h có c ln ti thêm, không nhng đi vi Vit Nam, mà c đi vi M.

Bài hc cho Vit Nam : Trung Quc mm nm rn buông

Bài hc đu tiên là Trung Quc thường "mm nn rn buông". Trung Quc hin t thái đ « buông » trước hết là vì phng ca người dân Vit Nam. Tôi nghĩ là Trung Quc biết phng ca các lãnh đo Vit Nam nhưthế nào, nhưng h không ng rng phng ca người dân Vit Nam mnh như thế.

Thành ra lúc này Trung Quc h nhit chút xíu đ cho gii lãnh đo Vit Nam, đc bit là thành phn thiên vTrung Quc – đang trong thế yếu - có tiếng nói mnh hơn.

Ngoài ra, Vit Nam sp có Hi ngh Trung ương đ bàn riêng v tình hình Bin Đông và v vic có nên kin Trung Quc ra Tòa án Quc tế hay không. Trung Quc h nhit đ chính quyn Vit Nam và Hi ngh Trungương thôi không bàn đến chuyn kin Trung Quc na, và như vy, Trung Quc có th tiếp tc ép Vit Nam.
Bài hc là Vit Nam mà yên lng hơn, thì Trung Quc s đy ti hơn. Và nếu chính ph M, Quc hi M và các nước khác Nht, Úc cũng thy là vn đ đã tm yên ri thì h có th c đ cho yên và Trung Quc trước sau gì cũng s quay tr li, và ln sau s làm mnh hơn mt chút.

Xu hướng thân Bc Kinh trong gii lãnh đo Vit Nam

Vic cm giàn khoan trong thm lc đa Vit Nam là mt chính sách uy hiếp gii lãnh đo Vit Nam, đc bit là B Chính tr đng Cng sn Vit Nam.

B Chính tr chia thành ba nhóm, s đông thân Trung Quc, s « trung lp » không biết nghiêng v ai, và s ít hơn thì mun kin Trung Quc. Cho nên khi cm giàn khoan, Trung Quc mun th xem phng ca BChính tr đng Cng sn Vit Nam như thế nào…

Phng ca Vit Nam cho thy là B Chính tr chưa có mt chính sách đàng hoàng đ kin Trung Quc.

Đó là trong lúc tình hình đang căng thng. Còn bây gi Trung Quc h nhit và làm gim s căng thng đi, thì có th là Vit Nam s không quyết đnh kin Trung Quc ra tòa án trng tài theo ph lc 7 ca UNCLOS, chung vi Philippines hay là riêng r.

Nguy cơ mt đi hu thun ca người dân Vit Nam và ca quc tế

Nếu như vy, Chính quyn Vit Nam không nhng mt đi s ng h ca dân chúng trong nước, mà cũng smt s ng h ca các nước trong khu vc và ca nhân dân trên thế gii. Vic đó s làm suy yếu các lãnh đo ca Đng Cng sn Vit Nam nói riêng, và Nhà nước Vit Nam nói chung.

Và nếu như vy thì Trung Quc đã kéo thêm được Vit Nam sâu thêm vào qu đo ca Trung Quc, và nếu mi người đnghĩ rng Vit Nam đã b kéo sâu thêm vào trong qu đo ca Trung Quc, thì có th là h st b Vit Nam và đi đêm vi Trung Quc...

Vn đ kin Trung Quc không phi là vn đ thng hay là thua, mà là vn đ vn đng chính tr. Nếu Vit Nam không kin Trung Quc, tc là Vit Nam đã chng minh cho thế gii là Vit Nam chu thua Trung Quc, và nếu như vy thì nhng nước khác s suy nghĩ li và có chính sách riêng ca h...


Trọng Nghĩa/RFI 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét